පෝර්ට් මෝර්ස්බි, පැපුවා නවගිනියාව
| පෝර්ට් මෝර්ස්බි Pot Mosbi (Tok Pisin) | |
|---|---|
| අගනුවර | |
Clockwise from top: Downtown of Port Moresby, Sir John Guise Stadium, National Parliament House, Jacksons International Airport | |
 ධජය | |
OpenStreetMap  | |
  පෝර්ට් මෝර්ස්බි  පෝර්ට් මෝර්ස්බි | |
| ඛණ්ඩාංක: 9°28′44″S 147°08′58″E / 9.47889°S 147.14944°E | |
| Country |  පපුවා නවගිනිය |
| Division | National Capital District |
| Established | 1873 |
| Named for | Admiral Fairfax Moresby |
| ආණ්ඩුව / පරිපාලනය | |
| • Governor | Powes Parkop (2007–present) |
| සරිය | |
| • අගනුවර | 240 කිමී2 (90 සතරැස් සැත) |
| උන්නතාංශය | 35 මී (115 අඩි) |
| ජනගහණය(2024 estimate) | |
| • අගනුවර | 420,000 |
| • ඝණත්වය | 1,800/කිමී2 (4,500/වර්ග සැත) |
| • නාගරික | 700,000~ |
| Languages | |
| • Main languages | Motu, Tok Pisin, English |
| වේලා කලාප | AEST (UTC+10) |
| Postal code | 111 |
| HDI (2021) | 0.729[1] high · 1st of 22 |
| වෙබ් අඩවිය | ncdc.gov.pg/ |
.jpg)
පෝර්ට් මෝර්ස්බි (/ˈmɔːrzbi/ ⓘ; Tok Pisin: Pot Mosbi), පොම් නගරය හෝ සරලව මෝර්ස්බි ලෙසද හැඳින්වේ, එය පැපුවා නිව්ගිනියාවේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වේ. එය ඕස්ට්රේලියාව සහ නවසීලන්තයෙන් පිටත නිරිතදිග පැසිෆික් සාගරයේ (ජයපුර සමඟ) විශාලතම නගරවලින් එකකි. එය නිව් ගිනියා දූපතේ පැපුවාන් අර්ධද්වීපයේ නිරිතදිග වෙරළ තීරයේ පැපුවා බොක්ක වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇත. 19 වන සියවසේ දෙවන භාගයේදී නගරය වෙළඳ මධ්යස්ථානයක් ලෙස මතු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී, 1942-43 කාලය තුළ අධිරාජ්ය ජපන් හමුදා විසින් අග්නිදිග ආසියාවෙන් සහ ඇමරිකාවෙන් ඕස්ට්රේලියාව කපා දැමීම සඳහා වේදිකා ස්ථානයක් සහ ගුවන් කඳවුරක් ලෙස යටත් කර ගැනීම සඳහා එය ප්රධාන අරමුණක් විය. පැපුවා නිව්ගිනියාවේ අනෙකුත් නගර හා සසඳන විට එහි ජනගහනය සහ ප්රමාණයෙන් විශාල බලපෑම හේතුවෙන්, පෝට් මෝර්ස්බි ප්රයිමේට් නගරයක් ලෙස සැලකිය හැකිය.
2011 සංගණනයට අනුව, පෝර්ට් මෝර්ස්බි හි වැසියන් 364,145 ක් සිටියහ. නිල නොවන 2020 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව ජනගහනය 383,000 කි. [2] නගරය ආරම්භ කරන ලද ස්ථානයේ සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ මෝටු-කොයිටාබු ජනයා වාසය කර ඇත. එය දුටු පළමු බ්රිතාන්ය ජාතිකයා 1873 දී රාජකීය නාවික හමුදා කපිතාන් ජෝන් මෝර්ස්බි ය. එය ඔහුගේ පියා වන නාවික හමුදාවේ අද්මිරාල් සර් ෆෙයාර්ෆැක්ස් මෝර්ස්බිට ගෞරවයක් වශයෙන් නම් කරන ලදී.
පෝර්ට් මෝර්ස්බි නගරය මධ්යම පළාතෙන් වටවී තිබුණද, එහි අගනුවර ද එය වුවද, එය එම පළාතේ කොටසක් නොව ජාතික අගනුවර දිස්ත්රික්කය සාදයි. සාම්ප්රදායික ඉඩම් හිමියන් වන මෝටු සහ කොයිටාබු ජනතාව මෝටු කොයිටා සභාව මගින් නියෝජනය වේ.
2018 නොවැම්බර් මාසයේදී APEC සමුළුව පැවැත්වුණේ පෝර්ට් මෝර්ස්බි නගරයේය [3] කෙසේ වෙතත්, ප්රචණ්ඩකාරී අපරාධ සඳහා අගනුවර කීර්ති නාමය සැලකිල්ලට ගෙන ආරක්ෂාව පිළිබඳ ගැටළු ඇති විය. [3]
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (ඉංග්රීසි බසින්).
{{cite web}}: Missing or empty|url=(help)[පූර්ණ උපුටා දැක්වීමක් අවශ්යයි] - ^ "CIA World Factbook".
{{cite web}}: Missing or empty|url=(help) - ^ a b Tlozek, Eric (30 June 2018). "Security in PNG's Port Moresby under spotlight as APEC summit approaches". ABC. Port Moresby. සම්ප්රවේශය 17 November 2022.