Jump to content

ඩොමිනිකානු ජනරජයේ ජන විකාශනය

විකිපීඩියා වෙතින්

ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජනගහනය 2021 දී 11,117,873 ක් වූ අතර,[1][2] 1950 දී 2,380,000 ක් විය.[3] 2010 දී, ජනගහනයෙන් 31.2% ක් වයස අවුරුදු 15 ට අඩු වූ අතර, ජනගහනයෙන් 6% ක් වයස අවුරුදු 65 ට වැඩි විය.[4] 2020 දී කාන්තාවන් 100 කට පිරිමින් 102.3 ක් සිටි බව ඇස්තමේන්තු කර ඇත.[5] 2006-2007 සඳහා වාර්ෂික ජනගහන වර්ධන අනුපාතය 1.5% ක් වූ අතර, 2015 වර්ෂය සඳහා ප්‍රක්ෂේපිත ජනගහනය 10,121,000 කි.[6]

2007 දී ජන ඝනත්වය කිලෝමීටරයකට 192 ක් (වර්ග සැතපුමකට 498) වූ අතර, ජනගහනයෙන් 63% ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූහ.[7] දකුණු වෙරළබඩ තැනිතලා සහ සිබාඕ නිම්නය රටේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශ වේ. අගනුවර වන සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ හි 2010 හි ජනගහනය 2,907,100 කි.

අනෙකුත් වැදගත් නගර වන්නේ සන්තියාගෝ ඩි ලොස් කැබලෙරෝස් (ජනගහනය 745,293), ලා රොමානා (ජනගහනය 214,109), සැන් පේද්‍රෝ ඩි මැකෝරිස් (ජනගහනය 185,255), හිගුයි (ජනගහනය 153,174), සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ ඩි මැකෝරිස් (ජනගහනය 132,725),පුවර්ටෝ ප්ලාටා (ජනගහනය 118,282), සහ ලා වේගා (ජනගහනය 104,536). එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට අනුව, 2000-2005 සඳහා නාගරික ජනගහන වර්ධන වේගය 2.3% කි.

ජනගහන මධ්‍යස්ථාන

[සංස්කරණය]
 
ඩොමිනිකන් ජනරජය හි විශාලතම නගර
මූලාශ්‍රය: ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන කාර්යාලය (ඩොමිනිකන් ජනරජය)[8][note 1][note 2][note 3]
Rank පළාත Pop.
සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ
සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ
සන්තියාගෝ ඩි ලොස් කබල්ලෙරෝස්
සන්තියාගෝ ඩි ලොස් කබල්ලෙරෝස් 		1 සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ ඩිස්ට්‍රිටෝ නැසිනල් 4,274,651 ලා වේගා
ලා වේගා
ලා රොමානා
ලා රොමානා
2 සන්තියාගෝ ඩි ලොස් කබල්ලෙරෝස් සන්තියාගෝ 771,748
3 ලා වේගා ලා වේගා 282,055
4 ලා රොමානා ලා රොමානා 270,686
5 හිගුයි ලා අල්ටග්‍රාසියා 266,091
6 සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ ඩි මැකෝරිස් ඩුආර්ටේ 217,523
7 සැන් පේද්‍රෝ ඩි මැකෝරිස් සැන් පේද්‍රෝ ඩි මැකෝරිස් 202,716
8 පුවර්ටෝ ප්ලාටා පුවර්ටෝ ප්ලාටා 162,093
9 බානි පෙරවියා 158,019
10 පුන්ටා කානා ලා අල්ටග්‍රාසියා 148,993

සටහන්

[සංස්කරණය]
  1. ^ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේ මහා සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ (මැන්කොමුනිඩෑඩ් ඩෙල් ග්‍රාන් සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ) ට අයත් මහ නගර සභා මෙම ලැයිස්තුවේ සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝගේ ජනගහනයට ඇතුළත් කර ඇත.
    මෙම නගර සභා වේ: ඩිස්ට්‍රිටෝ නැෂනල්, සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ එස්ටේ, සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ නොර්ටේ, සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ ඔස්ටේ, ලොස් ඇල්කරිසෝස්, බොකා චිකා, පේද්‍රෝ බ්‍රෑන්ඩ්, සැන් ඇන්ටෝනියෝ ද ගුවෙරා, සැන් ක්‍රිස්ටෝබල්, බජෝස් ද හයිනා, සහ සැන් ග්‍රෙගෝරියෝ ද නිගුවා
  2. ^ විලා හර්මෝසා එහි අගනගර ප්‍රදේශයට අයත් බැවින් එහි ජනගහනය ලා රොමානා ජනගහනයට එකතු වී ඇත.
  3. ^ දේශපාලනික කටයුතුවලදී හිගුයි මත යැපෙන නගරයක් වන වෙරෝන්-පුන්ටා කානා, එහි විශාලත්වය (100,000 ට වැඩි වැසියන්) සහ හිගුයි සිට භූගෝලීය දුර (කිලෝමීටර 50) හේතුවෙන් හිගුයිහි ජනගහනයෙන් (වෙරළබඩ ලාස් ලගුනස් ද නිසිබන් නගරය සමඟ) වෙන් කර ඇති අතර එහි ඉංග්‍රීසි වඩාත් පොදු නාමය වන "පුන්ටා කානා" ලෙස ලැයිස්තුගත කර ඇත.

ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්

[සංස්කරණය]
මොකා නගරයේ ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජනතාව

2014 ජනගහන සමීක්ෂණයකදී, 70.4% ක් මිශ්‍ර ලෙස ස්වයං-හඳුනා ගත්හ (මෙස්ටිසෝ/ඉන්ඩියෝ[a] 58%, මුලටෝ 12.4%), 15.8% කළු, 13.5% සුදු සහ 0.3% "වෙනත්".[5][9] ඩොමිනිකන් ජනගහනයේ මෑත කාලීන පෙළපත් DNA අධ්‍යයනයන්ට අනුව, ජාන සැකැස්ම ප්‍රධාන වශයෙන් යුරෝපීය සහ උප-සහාරා අප්‍රිකානු වන අතර, ස්වදේශික පරම්පරාව අඩු මට්ටමක පවතී.[10] ආරම්භක ජනගහනයේ සාමාන්‍ය ඩොමිනිකන් DNA 73% යුරෝපීය, 10% ස්වදේශික සහ 17% අප්‍රිකානු ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත. හයිටි සහ අප්‍රිකානු-කැරිබියානු සංක්‍රමණයෙන් පසු සමස්ත ප්‍රතිශතය 57% යුරෝපීය, 8% ස්වදේශික සහ 35% අප්‍රිකානු ලෙස වෙනස් විය.[11] මිශ්‍ර ජාතිය නිසා ඩොමිනිකන්වරු (සහ සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ ඩොමිනිකන්වරු) ප්‍රධාන වශයෙන් යුරෝපීය සහ අප්‍රිකානු මිශ්‍රණයක් වන අතර, ස්වදේශික පරම්පරාව අඩු ප්‍රමාණයක් ඇති බැවින්, ඔවුන් "මුලාටෝ" හෝ "ත්‍රි-වාර්ගික" ලෙස විස්තර කළ හැකිය.[12][13] ඩොමිනිකන් ජනරජය යනු පුද්ගලයෙකුගේ වාර්ගික මිශ්‍රණයේ මට්ටම ලිහිල් ලෙස විස්තර කිරීමට අවිධිමත් යෙදුම් කිහිපයක් ඇත, මෙස්ටිසෝ යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ අනෙකුත් ලතින් ඇමරිකානු රටවල මෙන් නොව ඕනෑම ආකාරයක මිශ්‍ර පෙළපතක් යන්නයි, එය විශේෂයෙන් යුරෝපීය/ස්වදේශික මිශ්‍රණයක් විස්තර කරයි,[14]] ඉන්ඩියෝ යනු සුදු සහ කළු අතර සමේ වර්ණය ඇති මිශ්‍ර වාර්ගික පුද්ගලයින් විස්තර කරයි.[15]

ඩොමිනිකන් ජනගහනයෙන් බහුතරය ත්‍රි-වාර්ගික වන අතර, මිශ්‍ර වාර්ගික පුද්ගලයින් සියල්ලම පාහේ යුරෝපීය (ප්‍රධාන වශයෙන් ස්පාඤ්ඤ) සහ අප්‍රිකානු පෙළපත සමඟ ටයිනෝ ස්වදේශික ඇමරිකානු පෙළපතක් ඇත. මිශ්‍ර ජනගහනයේ යුරෝපීය පෙළපත සාමාන්‍යයෙන් සාමාන්‍යයෙන් 50% සහ 60% අතර පරාසයක පවතින අතර, අප්‍රිකානු පෙළපත 30% සහ 40% අතර පරාසයක පවතින අතර, ස්වදේශික පෙළපත සාමාන්‍යයෙන් 5% සහ 10% අතර පරාසයක පවතී. යුරෝපීය සහ ස්වදේශික පෙළපත උතුරු-මැද සිබාඕ කලාපයේ නගර සහ නගරවල සහ සාමාන්‍යයෙන් රටේ කඳුකර අභ්‍යන්තරයේ ශක්තිමත්ම වේ. අප්‍රිකානු පෙළපත වෙරළබඩ ප්‍රදේශ, ගිනිකොනදිග තැනිතලාව සහ මායිම් ප්‍රදේශවල ශක්තිමත්ම වේ.[10] ඩොමිනිකන් ජනරජයේ සහ ස්පාඤ්ඤ කැරිබියන් දූපත් වල වසර සිය ගණනක් තිස්සේ අන්තර් වාර්ගික මිශ්‍රණයක් විශාල ප්‍රමාණයක් පැවතීම හේතුවෙන් ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජාතිය සුදු - මුලටෝ - කළු ජාතිකයින්ගේ අඛණ්ඩ පැවැත්මක් ලෙස ක්‍රියා කරයි, එමඟින් ජානමය විවිධත්වය ඉහළ මට්ටමක පවතී.[16][17]

ඩුආර්ටේ පළාතේ ඩොමිනිකන් ජනරජ ජනතාව

ඩොමිනිකන් ජනරජයේ පුරවැසිභාවය ලබා දෙන්නේ පසෙහි අයිතිය නොව රුධිරයේ අයිතිය (ජුස් සැන්ගුයිනිස්) මගිනි, එනම් දෙමව්පියන් නීති විරෝධී සංක්‍රමණිකයින් නම් ඩොමිනිකන් ජනරජයේ උපත ලැබීම පුරවැසිභාවය සහතික නොකරයි.[18] නීත්‍යානුකූල පුරවැසියන් වන දෙමාපියන්ට ඩොමිනිකන් ජනරජයේ උපත ලැබීමට හෝ පුරවැසිභාවය සඳහා අයදුම් කිරීමට සිදුවනු ඇත; ඩොමිනිකන් සම්භවය ඔප්පු කළ හැකි නම් විදේශයන්හි උපන් පුද්ගලයින්ට පුරවැසිභාවය ඉතා පහසුවෙන් ලබා දෙනු ලැබේ.[19] මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඩොමිනිකන් පුරවැසියෙකු වීම සහ ජනවාර්ගික ඩොමිනිකන් ජාතිකයෙකු වීම සැමවිටම හුවමාරු කළ නොහැකි බවයි, මන්ද පළමුවැන්නෙන් අදහස් කරන්නේ ලෝකයේ ඕනෑම රටකින් ඩොමිනිකන් ජනරජයට සංක්‍රමණය වීමෙන් කෙනෙකුට ලබා ගත හැකි පුරවැසිභාවය වන අතර දෙවැන්නෙන් අදහස් කරන්නේ පරම්පරාවෙන් සහ සංස්කෘතියෙන් බැඳී සිටින ජනතාවක් බවයි. ජනවාර්ගික ඩොමිනිකන්වරු යනු ඩොමිනිකන් ජනරජයේ උපත ලැබූ (සහ නීතිමය තත්වයක් ඇති) හෝ රට තුළ පාරම්පරික මූලයන් සහිත විදේශයන්හි උපත ලැබූ අය පමණක් නොව, වඩාත් වැදගත් ලෙස පරම්පරා කිහිපයක් ඈතට දිවෙන රට තුළ පවුල් මූලයන් ඇති සහ ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ප්‍රධාන පදනම් මූලයන් තුන වන ස්පාඤ්ඤ, ටයිනෝ සහ අප්‍රිකානු විවිධ මට්ටම්වල මිශ්‍රණයකින් පැවත එන අයයි.[20][21] ඩොමිනිකන්වරු සියල්ලම පාහේ මිශ්‍ර ජාතියක් වන අතර, 75% ක් "දෘශ්‍යමාන" සහ "ඒකාකාර" මිශ්‍ර වන අතර, ඉතිරි 25% ප්‍රධාන වශයෙන් අප්‍රිකානු හෝ යුරෝපීය රුධිරයෙන් පැවත එන නමුත් තවමත් සැලකිය යුතු මිශ්‍රණයක් ඇත.[22] ඩොමිනිකන් රජයේ 2017 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව, ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජනගහනය 10,189,895 ක් වූ අතර, ඉන් 847,979 ක් සංක්‍රමණිකයන් හෝ මෑත කාලීන සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් පැවත එන්නන් වූ අතර 9,341,916 ක් ජනවාර්ගික ඩොමිනිකන්වරු වූහ.[23] බොහෝ ඩොමිනිකන්වරු ඔවුන්ගේ මිශ්‍ර වාර්ගික උරුමයේ සියලුම පැති වැළඳ ගනී, නමුත් බොහෝ විට ඔවුන්ගේ ජාතිකත්වය ප්‍රථමයෙන් සහ ප්‍රධාන වශයෙන් හඳුනා ගනී. එක්සත් ජනපදයේ උපත ලැබූ බොහෝ ඩොමිනිකන්වරු දැන් ඩොමිනිකන් ජනරජයේ වාසය කරති, ඇස්තමේන්තු කර ඇති පරිදි 250,000 ක් පමණ වන අතර, යම් ආකාරයක විදේශගත ප්‍රජාවක් නිර්මාණය කරමින්, ඔවුන් වර්ධනය වන බලපෑමක් ඇති කරන අතර ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ආර්ථික වර්ධනයට සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.[24][25][26][27]

හයිටි ජාතිකයන් රටේ විශාලතම ජනවාර්ගික සංක්‍රමණික කණ්ඩායම වන අතර, ඔවුන්ගෙන් විශාල බහුතරයක් නීති විරෝධී ය, දෙවන ස්ථානයේ සිටින්නේ වෙනිසියුලානුවන් ය.[28][29] රටේ අනෙකුත් කණ්ඩායම් අතරට බටහිර ආසියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් ඇතුළත් වේ - බොහෝ දුරට ලෙබනන්, සිරියානුවන් සහ පලස්තීන ජාතිකයන්. ජනගහනය පුරා නැගෙනහිර ආසියානුවන්ගේ (ප්‍රධාන වශයෙන් ජනවාර්ගික චීන සහ ජපන්) කුඩා, නමුත් සැලකිය යුතු පැවැත්මක් ද සොයාගත හැකිය. ඩොමිනිකන්වරු 1492 සහ 1497 දී ස්පාඤ්ඤයෙන් සහ මධ්‍යධරණී ප්‍රදේශයෙන් පිටුවහල් කරන ලද සෙෆාර්ඩික් යුදෙව්වන්ගෙන් ද සමන්විත වන අතර,[30] 1700 ගණන්වල[31] සහ දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී [32] අනෙකුත් සංක්‍රමණ සමඟ සම්බන්ධ වී ඩොමිනිකන් පරම්පරාවට දායක වේ.[33][34]

භාෂා

[සංස්කරණය]

ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජනගහනයෙන් වැඩි දෙනෙක් ස්පාඤ්ඤ භාෂාව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව චතුර ලෙස කතා නොකරන එකම ජනතාව සංක්‍රමණිකයන් ය. ස්පාඤ්ඤ භාෂාවේ දේශීය ප්‍රභේදය ඩොමිනිකන් ස්පාඤ්ඤ ලෙස හැඳින්වෙන අතර එය කැරිබියානු අනෙකුත් ස්පාඤ්ඤ ස්වභාෂාවන්ට සමීපව සමාන වන අතර කැනරියානු ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සමානකම් දක්වයි. ඊට අමතරව, එය අප්‍රිකානු භාෂාවලින් බලපෑම් ඇති අතර හිස්පැනියෝලා දූපතට විශේෂයෙන් ආවේණික කැරිබියානු භාෂාවලින් ණයට ගත් වචන ඇත.[35][36] පාසල් ස්පාඤ්ඤ අධ්‍යාපනික ආකෘතියක් මත පදනම් වේ; පෞද්ගලික සහ රජයේ පාසල් දෙකෙහිම ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ අනිවාර්ය විදේශීය භාෂා වේ,[37] විදේශීය භාෂා ඉගැන්වීමේ ගුණාත්මකභාවය දුර්වල වුවද.[38]

හයිටි ක්‍රියෝල් යනු ඩොමිනිකන් ජනරජයේ විශාලතම සුළුතර භාෂාව වන අතර එය හයිටි සංක්‍රමණිකයින් සහ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.[39] සමනා අර්ධද්වීපයේ සමනා ඉංග්‍රීසි කතා කළ මුතුන් මිත්තන් දහස් ගණනකින් යුත් ප්‍රජාවක් ඇත. ඔවුන් දහනව වන සියවසේ පැමිණි කලින් වහල්භාවයේ සිටි අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් වන නමුත් අද භාෂාව කතා කරන්නේ වැඩිහිටියන් කිහිප දෙනෙකු පමණි.[40] සංචාරක ව්‍යාපාරය, ඇමරිකානු පොප් සංස්කෘතිය, ඩොමිනිකන් ඇමරිකානුවන්ගේ බලපෑම සහ එක්සත් ජනපදය සමඟ ඇති ආර්ථික සබඳතා අනෙකුත් ඩොමිනිකන් ජාතිකයින් ඉංග්‍රීසි ඉගෙනීමට පොළඹවයි. දෙවන භාෂාවක් ලෙස ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතාවය අතින් ඩොමිනිකන් ජනරජය ලතින් ඇමරිකාවේ 2 වන ස්ථානයේ සහ ලෝකයේ 23 වන ස්ථානයේ සිටී.[41][42]

ඩොමිනිකන් ජනගහනයේ මව් භාෂාව, 1950 සංගණනය[43]
භාෂාව මුළු % නාගරික % ග්‍රාමීය %
ස්පාඤ්ඤ 98.00 97.82 98.06
ප්‍රංශ 1.19 0.39 1.44
ඉංග්‍රීසි 0.57 0.96 0.45
අරාබි 0.09 0.35 0.01
ඉතාලි 0.03 0.10 0.006
වෙනත් භාෂා 0.12 0.35 0.04

ආගම්

[සංස්කරණය]
සැන්ටා මරියා ලා මෙනෝර් හි ගොතික් ආසන දෙව්මැදුර, සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ, 1514 සහ 1541 අතර ඉදිකරන ලද ඇමරිකාවේ පැරණිතම ආසන දෙව්මැදුර වේ.

95.0% කිතුනුවන්

2.6% ආගමක් නොමැත

2.2% වෙනත් ආගම්[44]

ඩොමිනිකන් ජනරජයේ වඩාත් පුළුල් ලෙස ප්‍රකාශ කරන ලද ආගම ක්‍රිස්තියානි ධර්මයයි. ඓතිහාසික වශයෙන්, කතෝලික ධර්මය රටේ ආගමික පිළිවෙත් ආධිපත්‍යය දැරූ අතර, රාජ්‍යයේ නිල ආගම ලෙස එයට රජයෙන් මූල්‍ය ආධාර ලැබේ. 2014 වන විට, ජනගහනයෙන් 57% ක් (මිලියන 5.7) තමන් රෝමානු කතෝලිකයන් ලෙසත් 23% ක් (මිලියන 2.3) රෙපරමාදු භක්තිකයන් ලෙසත් හඳුනා ගත්හ (ලතින් ඇමරිකානු රටවල, රෙපරමාදු භක්තිකයන් බොහෝ විට එවැන්ජලිකෝවරුන් ලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේ ඔවුන් පුද්ගලික සහ පොදු එවැන්ජලිස්තකරණය අවධාරණය කරන නිසා සහ බොහෝ දෙනෙක් එවැන්ජලික රෙපරමාදු හෝ පෙන්තකොස්ත කණ්ඩායමක අය වන බැවිනි). 1896 සිට 1907 දක්වා එපිස්කෝපල්, නිදහස් මෙතෝදිස්ත, සෙවන්ත්-ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට් සහ මොරවියන් පල්ලිවල මිෂනාරිවරු ඩොමිනිකන් ජනරජයේ සේවය ආරම්භ කළහ.[45][46] ඩොමිනිකන් ජනරජ ජනගහනය මිලියන 10.63 න් සියයට තුනක් සෙවන්ත්-ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට්වරු වෙති.[47] මෑත කාලීන සංක්‍රමණ මෙන්ම ආගමට හරවා ගැනීමේ උත්සාහයන් අනෙකුත් ආගමික කණ්ඩායම් ආකර්ෂණය කර ගෙන ඇති අතර, ජනගහනයේ පහත කොටස් ඇත: ආධ්‍යාත්මිකවාදීන්: 2.2%,[48] ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ පල්ලිය: 1.3%,[49] බෞද්ධ: 0.1%, බහායි: 0.1%,[48] චීන ජන ආගම: 0.1%,[48] ඉස්ලාම්: 0.02%, යුදෙව් ආගම: 0.01%.

19 වන සියවසේ අගභාගයේදී කතෝලික පල්ලිය එහි ශක්තිමත් ආධිපත්‍යය නැති කර ගැනීමට පටන් ගත්තේය. මෙය අරමුදල්, පූජකවරුන් සහ ආධාරක වැඩසටහන් නොමැතිකම නිසා විය. ඒ අතරම, රෙපරමාදු එවැන්ජලිස්තවාදය "පුද්ගලික වගකීම සහ පවුල් පුනර්ජීවනය, ආර්ථික ව්‍යවසායකත්වය සහ බයිබලානුකුල මූලධර්මවාදය කෙරෙහි ඔවුන්ගේ අවධාරණයෙන්" පුළුල් සහයෝගයක් ලබා ගැනීමට පටන් ගත්තේය.[50] ඩොමිනිකන් ජනරජයට කතෝලික අනුග්‍රාහක සාන්තුවරයන් දෙදෙනෙකු සිටී: නුවෙස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලා අල්ටග්‍රේෂියා (අපගේ කරුණාවේ ආර්යාව) සහ නුවෙස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලාස් මර්සිඩීස් (අපගේ දයාවේ ආර්යාව).

ඩොමිනිකන් ජනරජය ඓතිහාසිකව පුළුල් ආගමික නිදහසක් ලබා දී ඇත. එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවට අනුව, "රාජ්‍ය පල්ලියක් නොමැති බව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් වන අතර එය ආගමේ සහ විශ්වාසයේ නිදහස සඳහා විධිවිධාන සපයයි. වතිකානුව සමඟ ඇති කරගත් එකඟතාවයකින් කතෝලික ධර්මය නිල ආගම ලෙස නම් කර ඇති අතර අනෙකුත් ආගමික කණ්ඩායම්වලට ලබා නොදෙන කතෝලික පල්ලියට විශේෂ වරප්‍රසාද ලබා දෙයි. මේවාට පල්ලියේ නීතිය නීත්‍යානුකූලව පිළිගැනීම, පල්ලියේ වියදම් කිහිපයක් ආවරණය කිරීම සඳහා මහජන අරමුදල් භාවිතා කිරීම සහ රේගු බදු වලින් සම්පූර්ණයෙන්ම නිදහස් කිරීම ඇතුළත් වේ."[51] 1950 ගණන්වලදී ටෘජිලෝගේ රජය විසින් පල්ලි සඳහා සීමාවන් පනවන ලදී. රජයේ විරුද්ධවාදීන් සමූහ වශයෙන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට එරෙහිව විරෝධතා ලිපි යවන ලදී. ටෘජිලෝ කතෝලික පල්ලියට එරෙහිව ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කළ අතර රජයට එරෙහිව දේශනා කළ පූජකවරුන් සහ බිෂොප්වරුන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට සැලසුම් කළේය. එය ක්‍රියාත්මක වීමට පෙර මෙම ව්‍යාපාරය අවසන් වූයේ ඔහුගේ ඝාතනයත් සමඟය.

දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී නාසි ජර්මනියෙන් පලා ගිය යුදෙව්වන් පිරිසක් ඩොමිනිකන් ජනරජයට පලා ගොස් සොසුවා නගරය ආරම්භ කළහ. එතැන් සිට එය යුදෙව් ජනගහනයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස පවතී.[52]

20 සහ 21 වන සියවස්වල සංක්‍රමණය

[සංස්කරණය]
කොන්ස්ටන්සා අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ ජපන් ඩොමිනිකන් පවුලක්.

20 වන සියවසේදී, බොහෝ අරාබිවරුන් (ලෙබනනය, සිරියාව සහ පලස්තීනයෙන්),[53] ජපන් ජාතිකයින් සහ, තරමක් දුරට, කොරියානුවන් කෘෂිකාර්මික කම්කරුවන් සහ වෙළඳුන් ලෙස රට තුළ පදිංචි වූහ. චීන සමාගම් විදුලි සංදේශ, පතල් සහ දුම්රිය මාර්ගවල ව්‍යාපාර සොයා ගත්හ. අරාබි ප්‍රජාව වැඩිවන අනුපාතයකින් ඉහළ යමින් පවතින අතර එය 80,000 ක් ලෙස ගණන් බලා ඇත.[53]

රටේ සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් අතර බටහිර ආසියානුවන් ඇතුළත් වේ - බොහෝ දුරට ලෙබනන්, සිරියානුවන් සහ පලස්තීන ජාතිකයන්; වත්මන් ජනාධිපති ලුයිස් අබිනාඩර් ලෙබනන් සම්භවයක් ඇති අයෙකි.[54][55] නැගෙනහිර ආසියානුවන්, කොරියානුවන්,[56] ජනවාර්ගික චීන සහ ජපන් ජාතිකයන් ද සොයාගත හැකිය.[55] යුරෝපීයයන් බොහෝ දුරට ස්පාඤ්ඤ සුදු ජාතිකයින් විසින් නියෝජනය කරනු ලබන නමුත් ජර්මානුවන්,[56] ඉතාලි ජාතිකයන්, ප්‍රංශ, බ්‍රිතාන්‍ය,[57][56] ලන්දේසි, ස්විස්,[56] රුසියානුවන්,[56] සහ හංගේරියානුවන්[55] යන කුඩා ජනගහනයක් ද සිටිති.

ඊට අමතරව, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්, ඇන්ටිගුවා, ශාන්ත වින්සන්ට්, මොන්ට්සෙරාට්, ටෝටෝලා, ශාන්ත ක්‍රොයික්ස්, ශාන්ත තෝමස් සහ ග්වාඩෙලූප් ඇතුළු අනෙකුත් කැරිබියානු දූපත් වලින් පැමිණි සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් පැවත එන්නන් සිටිති. ඔවුන් දේශීයව කොකොලෝස් ලෙස හැඳින්වේ. ඔවුන් උක් වගාවන් සහ නැව් තටාකවල සේවය කළ අතර ප්‍රධාන වශයෙන් සැන් පේද්‍රෝ ද මැකෝරිස් සහ පුවර්ටෝ ප්ලාටා නගරවල පදිංචි විය. පුවර්ටෝ රිකන් සහ තරමක් දුරට, කියුබානු සංක්‍රමණිකයන් 1800 ගණන්වල මැද භාගයේ සිට 1940 පමණ දක්වා ඔවුන්ගේ මව් රටවල දුර්වල ආර්ථිකයක් සහ සමාජ නොසන්සුන්තාවයක් හේතුවෙන් ඩොමිනිකන් ජනරජයට පලා ගියහ.[58] බොහෝ පුවර්ටෝ රිකන් සංක්‍රමණිකයන් අනෙකුත් නගර අතර හිගූයි හි පදිංචි වූ අතර සමාන සංස්කෘතියක් හේතුවෙන් ඉක්මනින් උකහා ගත්හ. දෙවන ලෝක යුද්ධයට පෙර සහ අතරතුර, යුදෙව් සරණාගතයින් 800 ක් ඩොමිනිකන් ජනරජයට සංක්‍රමණය වූහ.[59]

රට ආර්ථික අවස්ථා ලබා දී ඇති බැවින්, අනෙකුත් කැරිබියානු රටවලින් බොහෝ සංක්‍රමණිකයන් පැමිණ ඇත. ඩොමිනිකන් ජනරජයේ බොහෝ හයිටි ජාතිකයන් සහ වෙනිසියුලානු ජාතිකයන් ජීවත් වෙති, දැනට රටේ විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් සිටිති, සහ කණ්ඩායම් දෙකෙන්ම විශාල සංඛ්‍යාවක් නීති විරෝධී ලෙස රට තුළ සිටිති.[5] රට තුළ ව්‍යාපාර සහ නිවාඩු නිවාස හිමි ධනවත් පුවර්ටෝ රිකෝ සංක්‍රමණිකයන් සංඛ්‍යාව වැඩි වෙමින් පවතී, බොහෝ දෙනෙක් එහි විශ්‍රාම යති, ඔවුන් 10,000 ක් පමණ වන බව විශ්වාස කෙරේ.[60][61] බොහෝ යුරෝපීයයන් සහ ඇමරිකානුවන් (පුවර්ටෝ රිකෝ නොවන) ද රට තුළ විශ්‍රාම යති.[62] ඩොමිනිකන් ජනරජයේ එක්සත් ජනපද පුරවැසියන් 300,000 ක් පමණ ජීවත් වන අතර, ඉන් 250,000 ක් ඩොමිනිකන් ඇමරිකානුවන් වන අතර ඔවුන් නැවත රටට පැමිණ ඇති අතර, 50,000 ක් එක්සත් ජනපදයේ ප්‍රධාන භූමියෙන් සහ පුවර්ටෝ රිකෝ හි එක්සත් ජනපද භූමියෙන් ඩොමිනිකන් නොවන සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානුවන් වේ.

2010 සංගණනයෙන් හයිටි ජාතිකයන් 311,969 ක්; ඇමරිකානුවන් 24,457 ක්; ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් 6,691 ක්; පුවර්ටෝ රිකෝ ජාතිකයන් 5,763 ක්; සහ වෙනිසියුලානු ජාතිකයන් 5,132 ක් ලියාපදිංචි කර ඇත.[63] 2012 දී, ඩොමිනිකන් රජය රට තුළ සංක්‍රමණිකයන් පිළිබඳ සමීක්ෂණයක් කළ අතර එහි සිටි බව සොයා ගන්නා ලදී: හයිටි ජාතිකයන් 329,281 ක්; එක්සත් ජනපදයේ උපන් අය 25,814 ක් (පුවර්ටෝ රිකෝ හි උපන් අය හැර); ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් 7,062 ක්; පුවර්ටෝ රිකෝ හි උපන් අය 6,083 ක්; වෙනිසියුලානු ජාතිකයන් 5,417 ක්; කියුබානු ජාතිකයන් 3,841 ක්; ඉතාලි ජාතිකයන් 3,795ක්; කොලොම්බියානු ජාතිකයන් 3,606ක්; ප්‍රංශ ජාතිකයන් 2,043ක්; ජර්මානු ජාතිකයන් 1,661ක්; චීන ජාතිකයන් 1,484ක්; වේ.[64][65][66][67] 2017 දෙවන භාගයේදී, ඩොමිනිකන් ජනරජයේ විදේශීය ජනගහනය පිළිබඳ දෙවන සමීක්ෂණයක් පවත්වන ලදී. ඩොමිනිකන් ජනරජයේ මුළු ජනගහනය 10,189,895ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර, ඉන් 9,341,916ක් විදේශීය පසුබිමක් නොමැති ඩොමිනිකන් ජාතිකයන් විය. සමීක්ෂණයට අනුව, විදේශීය පසුබිමක් ඇති පුද්ගලයින්ගෙන් බහුතරය හයිටි සම්භවයක් ඇති අය වූහ (847,979න් 751,080ක් හෙවත් 88.6%), පහත පරිදි බිඳ වැටේ: 497,825ක් හයිටියේ උපත ලැබූ හයිටි ජාතිකයන්, 171,859ක් ඩොමිනිකන් ජනරජයේ උපත ලැබූ හයිටි ජාතිකයන් සහ හයිටි දෙමාපියෙකු සිටින ඩොමිනිකන් ජාතිකයන් 81,590ක්. විදේශයන්හි උපන් ජනගහනයේ අනෙකුත් ප්‍රධාන ප්‍රභවයන් වූයේ වෙනිසියුලාව (25,872), ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය (10,016), ස්පාඤ්ඤය (7,592), ඉතාලිය (3,713), චීනය (3,069), කොලොම්බියාව (2,642), පුවර්ටෝ රිකෝ (2,356) සහ කියුබාව (2,024) ය.[68]

හයිටි ආගමනය

[සංස්කරණය]
හයිටි (වමේ) සහ ඩොමිනිකන් ජනරජය (දකුණේ) අතර මායිමේ චන්ද්‍රිකා ඡායාරූපයක්, හයිටි පැත්තේ වන විනාශය ඉස්මතු කරයි.
ඩොමිනිකන් සහ හයිටි ජාතිකයන් එක්සත් ජනපද හමුදා රක්ෂිතයේ වෛද්‍ය සේවා සපයන්නන් හමුවීමට පෙළ ගැසී සිටියහ.
ඩොමිනිකන් ජනරජය සහ හයිටි අතර මායිම් කලාපයේ දසුනක්. පින්තූරයේ මැදින් දේශ සීමාව තිරස් අතට දිව යයි.
ඩොමිනිකන් ජනරජයේ පුන්ටා කානා හි ප්‍රවාහනය කරනු ලබන හයිටි කම්කරුවන්

හියුමන් රයිට්ස් වොච් ඇස්තමේන්තු කර ඇත්තේ ලේඛනගත හයිටි සංක්‍රමණිකයන් 70,000 ක් සහ ලේඛනගත නොකළ සංක්‍රමණිකයන් 1,930,000 ක් ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජීවත් වන බවයි.[b]

හයිටි යනු ඩොමිනිකන් ජනරජයට අසල්වැසි ජාතිය වන අතර එය සැලකිය යුතු ලෙස දුප්පත්, අඩු සංවර්ධිත වන අතර බටහිර අර්ධගෝලයේ අඩුම සංවර්ධිත රට ද වේ. 2003 දී, සියලුම හයිටි ජාතිකයන්ගෙන් 80% ක් දුප්පත් (54% ක් අන්ත දරිද්‍රතාවයෙන් ජීවත් වෙති) සහ 47.1% ක් නූගත් අය වූහ. මිලියන නවයක ජනතාවක් සිටින රටේ වේගයෙන් වර්ධනය වන ජනගහනයක් ද ඇත, නමුත් ශ්‍රම බලකායෙන් තුනෙන් දෙකකට වඩා විධිමත් රැකියා නොමැත. හයිටියේ ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (PPP) 2017 දී ඩොලර් 1,800 ක් හෝ ඩොමිනිකන් සංඛ්‍යාවෙන් දහයෙන් එකකට වඩා වැඩි විය.[5][74]

එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, ලක්ෂ සංඛ්‍යාත හයිටි ජාතිකයන් ඩොමිනිකන් ජනරජයට සංක්‍රමණය වී ඇති අතර, සමහර ඇස්තමේන්තු අනුව රටේ හයිටි ජාතිකයන් 800,000 ක් සිටින අතර,[75] තවත් සමහරු හයිටි-උපන් ජනගහනය මිලියනයක් තරම් ඉහළ අගයක් ගනී.[76] ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම් සහ නිවාස පිරිසිදු කිරීම සහ සීනි වගාවන්හි අඩු වැටුප් සහිත සහ නුපුහුණු රැකියා වල සේවය කරති.[77] සමහර හයිටි සංක්‍රමණිකයින් වහල්භාවයට සමාන තත්වයන් යටතේ සේවය කරන බවත් දැඩි ලෙස සූරාකෑමට ලක්වන බවටත් චෝදනා එල්ල වී තිබේ.[78]

හයිටියේ මූලික පහසුකම් සහ වෛද්‍ය පහසුකම් නොමැතිකම හේතුවෙන්, බොහෝ විට සෞඛ්‍ය ගැටලු කිහිපයක් සමඟ පැමිණෙන හයිටි කාන්තාවන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ඩොමිනිකන් භූමියට දේශ සීමාව තරණය කරති. ඩොමිනිකන් රජයේ රෝහල් ජාතිකත්වය හෝ නීතිමය තත්ත්වය මත පදනම්ව වෛද්‍ය සේවා ප්‍රතික්ෂේප නොකරන බැවින්, දරු ප්‍රසූතිය සඳහා වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන් හිතාමතාම ඔවුන්ගේ අවසාන සතිවලදී පැමිණේ. සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ හි රෝහලක සංඛ්‍යාලේඛන වාර්තා කරන්නේ දරු ප්‍රසූතියෙන් 22% කට වඩා හයිටි මව්වරුන් විසින් සිදු කරන බවයි.

හයිටි ද දැඩි පාරිසරික හායනයකින් පීඩා විඳිති. හයිටියේ වන විනාශය බහුලව දක්නට ලැබේ; අද හයිටියේ වනාන්තරවලින් සියයට 4 කටත් වඩා අඩු ප්‍රමාණයක් ඉතිරිව ඇති අතර, බොහෝ ස්ථානවල පස පාෂාණය දක්වාම ඛාදනය වී ඇත.[79] හයිටි ජාතිකයන් ඔවුන්ගේ ගෘහස්ථ බලශක්ති නිෂ්පාදනයෙන් 60% ක් සඳහා දැව අඟුරු පුළුස්සා දමයි. හයිටියේ පිළිස්සීමට ශාක ද්‍රව්‍ය නොමැතිකම නිසා, සමහර හයිටි හොර බඩු නිෂ්පාදකයින් ඩොමිනිකන් පැත්තේ අඟුරු සඳහා නීති විරෝධී වෙළඳපොළක් නිර්මාණය කර ඇත. කොන්සර්වේටිව් ඇස්තමේන්තු අනුව ඩොමිනිකන් ජනරජයේ සිට හයිටි දක්වා සතියකට අඟුරු ටොන් 115 ක නීති විරෝධී සංක්‍රමණය ගණනය කෙරේ. ඩොමිනිකන් නිලධාරීන් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ සතියකට අවම වශයෙන් ට්‍රක් රථ 10 ක් අඟුරු පටවාගෙන දේශ සීමාව හරහා යන බවයි.[80]

2005 දී, ඩොමිනිකන් ජනාධිපති ලියොනල් ෆර්නැන්ඩස් හයිටි ජාතිකයන් සාමූහිකව නෙරපා හැරීම් "අපයෝජන සහ අමානුෂික ආකාරයෙන්" සිදු වූ බවට විවේචනය කළේය.[81] එක්සත් ජාතීන්ගේ නියෝජිත පිරිසක් හයිටි සම්භවයක් ඇති ජනතාවට එරෙහිව ජාතිවාදය සහ වෙනස්කම් කිරීමේ ගැඹුරු ගැටළුවක් සොයා ගත් බව පවසමින් මූලික වාර්තාවක් නිකුත් කිරීමෙන් පසුව, ඩොමිනිකන් විදේශ අමාත්‍ය කාලෝස් මොරාලෙස් ට්‍රොන්කෝසෝ එය හෙළා දකිමින් විධිමත් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින්, "හයිටි සමඟ අපගේ දේශසීමාවට එහි ගැටළු ඇති බව" ප්‍රකාශ කළේය[;] මෙය අපගේ යථාර්ථය වන අතර එය තේරුම් ගත යුතුය. ජාතික ස්වෛරීභාවය උදාසීනත්වය සමඟ පටලවා නොගැනීම සහ ආරක්ෂාව විදේශික භීතිකාව සමඟ පටලවා නොගැනීම වැදගත් වේ."[82]

ලෝක බැංකුවට අනුව, හයිටි ජාතිකයන් ඩොමිනිකන් ජනරජයෙන් හයිටි වෙත වාර්ෂිකව ඩොලර් බිලියන භාගයක් ප්‍රේෂණ ලෙස යවයි.[83]

රුධිර පාරවිලයනය, සායනික විශ්ලේෂණය, සැත්කම් සහ අනෙකුත් සත්කාර සඳහා වන වෛද්‍ය වියදම් ඇතුළුව නිල දත්ත වලට අනුව, 2013–2016 කාලය තුළ ඩොමිනිකන් ජනරජයේ රජය විදේශීය රෝගීන්ට ලබා දෙන සෞඛ්‍ය සේවාවන් සඳහා ඩොලර් බිලියන 16 ක මුළු පෙසෝ ප්‍රමාණයක් ආයෝජනය කළේය.[84] නිල වාර්තාවලට අනුව, දරු ප්‍රසූතියට සූදානම්ව දේශ සීමාව තරණය කරන ගර්භනී කාන්තාවන් සඳහා රැකවරණය සඳහා රට වාර්ෂිකව ඩොමිනිකන් පෙසෝ බිලියන පහකට වඩා වැය කරයි.[85]

හයිටි සංක්‍රමණිකයන්ගේ දරුවන් හයිටි ජාතිකත්වයට සුදුසුකම් ලබයි,[86] නමුත් නිසි ලියකියවිලි හෝ සාක්ෂිකරුවන් නොමැතිකම හේතුවෙන් හයිටි විසින් ඔවුන්ට එය ප්‍රතික්ෂේප කළ හැකිය.[87][88][89][90]

සංක්‍රමණය

[සංස්කරණය]
2019 නිව් යෝර්ක් නගරයේ ඩොමිනිකන් දින පෙළපාළියේ ඩොමිනිකන්වරු

20 වන සියවසේ අගභාගයේ සංක්‍රමණික රළ තුනෙන් පළමුවැන්න 1961 දී ඒකාධිපති ටෘජිලෝ ඝාතනයෙන් පසුව ආරම්භ වූ අතර, ටෘජිලෝගේ සහචරයින්ගේ පළිගැනීමේ බිය සහ පොදුවේ දේශපාලන අවිනිශ්චිතතාවය හේතුවෙන්. 1965 දී, සිවිල් යුද්ධයක් අවසන් කිරීම සඳහා එක්සත් ජනපදය ඩොමිනිකන් ජනරජයේ මිලිටරි ආක්‍රමණයක් ආරම්භ කළේය. මෙයින් පසු, එක්සත් ජනපදය සංචාරක සීමාවන් ලිහිල් කළ අතර, ඩොමිනිකන්වරුන්ට එක්සත් ජනපද වීසා ලබා ගැනීම පහසු කළේය.[91] 1966 සිට 1978 දක්වා, ඉහළ විරැකියාව සහ දේශපාලන මර්දනය මගින් ඉන්ධන සපයන ලද නික්මයාම දිගටම පැවතුනි. එක්සත් ජනපදයට සංක්‍රමණිකයන්ගේ පළමු රැල්ල මගින් ස්ථාපිත කරන ලද ප්‍රජාවන් පසුකාලීන පැමිණීම් සඳහා සහාය වන ජාලයක් නිර්මාණය කළහ.[92]

1980 දශකයේ මුල් භාගයේදී, ඌන සේවා නියුක්තිය, උද්ධමනය සහ ඩොලරයේ වටිනාකම ඉහළ යාම යන සියල්ලම ඩොමිනිකන් ජනරජයෙන් සංක්‍රමණය වීමේ තුන්වන රැල්ලකට දායක විය. අද වන විට, ඩොමිනිකන් ජනරජයෙන් සංක්‍රමණය ඉහළ මට්ටමක පවතී.[92] 2012 දී, එක්සත් ජනපදයේ ඩොමිනිකන් සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් මිලියන 1.7 ක් පමණ සිටියහ, ස්වදේශික සහ විදේශීය උපන් අය යන දෙපිරිසම ගණන් ගනී.[93] 2010 වන විට ඩොමිනිකන් ජාතිකයන් 70,000 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් එහි වාසය කරමින් පුවර්ටෝ රිකෝ වෙත ඩොමිනිකන් සංක්‍රමණයක් ද වර්ධනය විය. 2016 වන විට පුවර්ටෝ රිකෝ හි ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් එම සංඛ්‍යාව සෙමින් අඩුවෙමින් පවතින අතර සංක්‍රමණ ප්‍රවණතා ආපසු හැරී ඇත.

ස්පාඤ්ඤයේ සැලකිය යුතු ඩොමිනිකන් ජනගහනයක් ඇත.[94][95]

අධ්‍යාපනය

[සංස්කරණය]
පන්ති පවත්වන ළමයින්

ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් නියාමනය කරනු ලබන අතර, අධ්‍යාපනය ඩොමිනිකන් ජනරජයේ සියලුම පුරවැසියන්ගේ සහ තරුණයින්ගේ අයිතියකි.[96]

පෙර පාසල් අධ්‍යාපනය විවිධ චක්‍රවලින් සංවිධානය කර ඇති අතර එය 2–4 වයස් කාණ්ඩයට සහ 4–6 වයස් කාණ්ඩයට සේවය කරයි. පසුගිය වසර හැර පෙර පාසල් අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය නොවේ. මූලික අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය වන අතර 6–14 වයස් කාණ්ඩයේ ජනගහනයට සේවය කරයි. ද්විතීයික අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය නොවේ, නමුත් එය නොමිලේ ලබා දීම රාජ්‍යයේ යුතුකම වේ. එය 14–18 වයස් කාණ්ඩයට ගැලපෙන අතර වසර හතරක පොදු හරයක් සහ වසර දෙකක අධ්‍යයන ක්‍රම තුනක් තුළ සංවිධානය කර ඇති අතර ඒවා විවිධ විකල්ප තුනකින් පිරිනමනු ලැබේ: සාමාන්‍ය හෝ අධ්‍යයන, වෘත්තීය (කාර්මික, කෘෂිකාර්මික සහ සේවා) සහ කලාත්මක.

උසස් අධ්‍යාපන පද්ධතිය ආයතන සහ විශ්ව විද්‍යාල වලින් සමන්විත වේ. ආයතන ඉහළ තාක්ෂණික මට්ටමේ පාඨමාලා පිරිනමයි. විශ්ව විද්‍යාල තාක්ෂණික වෘත්තීන්, උපාධි අපේක්ෂකයින් සහ උපාධිධාරීන් පිරිනමයි; මේවා උසස් අධ්‍යාපන, විද්‍යා හා තාක්ෂණ අමාත්‍යාංශය විසින් නියාමනය කරනු ලැබේ.[97] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ ඩොමිනිකන් ජනරජය 97 වන ස්ථානයට පත් වූ අතර එය 2019 දී 87 වන ස්ථානයේ සිට පහත වැටුනි.[98][99]

සෞඛ්‍ය

[සංස්කරණය]

2020 දී, ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ඇස්තමේන්තුගත උපත් අනුපාතය 1000 කට 18.5 ක් සහ මරණ අනුපාතය 1000 කට 6.3 ක් විය.[5]

2024 ගෝලීය කුසගින්න දර්ශකයේ (GHI) ප්‍රමාණවත් දත්ත සහිත රටවල් 127 න් ඩොමිනිකන් ජනරජය 41 වන ස්ථානයේ සිටී. ඩොමිනිකන් ජනරජයේ GHI අගය 7.8 ක් වන අතර එය අඩු කුසගින්නක් පෙන්නුම් කරයි.[100]

අපරාධ

[සංස්කරණය]

2012 දී, ඩොමිනිකන් ජනරජයේ ජනගහනය 100,000 කට 22.1 ක මිනීමැරුම් අනුපාතයක් තිබුණි.[101] 2012 දී ඩොමිනිකන් ජනරජයේ මුළු මිනීමැරුම් 2,268 ක් සිදුවිය.[101]

ඩොමිනිකන් ජනරජය යුරෝපයට මෙන්ම එක්සත් ජනපදයට සහ කැනඩාවට ද යොමු කරන ලද කොලොම්බියානු මත්ද්‍රව්‍ය සඳහා ප්‍රතිනැව්ගත කිරීමේ ස්ථානයක් බවට පත්ව ඇත.[5] නීති විරෝධී මූල්‍ය ගනුදෙනු පහසු කිරීම සඳහා කොලොම්බියානු මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන් ඩොමිනිකන් ජනරජය හරහා මුදල් විශුද්ධිකරණයට අනුග්‍රහය දක්වයි.[5] 2004 දී, එක්සත් ජනපදයට හොර රහසේ ගෙන යන ලද සියලුම කොකේන් වලින් 8% ක් ඩොමිනිකන් ජනරජය හරහා පැමිණ ඇති බව ඇස්තමේන්තු කර ඇත.[102] මත්ද්‍රව්‍ය නැව්ගත කිරීම් අල්ලා ගැනීමට, සම්බන්ධ වූවන් අත්අඩංගුවට ගෙන පිටුවහල් කිරීමට සහ මුදල් විශුද්ධිකරණයට එරෙහිව සටන් කිරීමට ඩොමිනිකන් ජනරජය වැඩි උත්සාහයක් දැරීය.

ප්‍රචණ්ඩකාරී අපරාධකරුවන්ට බොහෝ විට සැහැල්ලුවෙන් සැලකීම දේශීය මතභේදයට තුඩු දෙන අඛණ්ඩ මූලාශ්‍රයක් වී ඇත. 2010 අප්‍රේල් මාසයේදී, වයස අවුරුදු 15 ත් 17 ත් අතර යෞවනයන් පස් දෙනෙකු කුලී රථ රියදුරන් දෙදෙනෙකුට වෙඩි තබා ඝාතනය කර ඇති අතර, කාණු පිරිසිදු කිරීමේ අම්ලය පානය කිරීමට බල කිරීමෙන් තවත් පස් දෙනෙකු ඝාතනය කර ඇත. 2010 සැප්තැම්බර් 24 වන දින, කුලී රථ රියදුරන්ගේ පවුල්වල විරෝධතා නොතකා, නව යොවුන් වියේ පසුවන්නන්ට වසර තුනේ සිට පහ දක්වා සිර දඬුවම් නියම කරන ලදී.[103]

සටහන්

[සංස්කරණය]
  1. ^ ඩොමිනිකන් ජනරජයේ "ඉන්ඩියෝ" යන පදය ආදිවාසී පරම්පරාවක් ඇති පුද්ගලයින් සමඟ සම්බන්ධ නොවන නමුත් මිශ්‍ර පරම්පරාවක් හෝ සැහැල්ලු සහ අඳුරු සමේ වර්ණයක් ඇති පුද්ගලයින් සමඟ සම්බන්ධ වේ.
  2. ^ හයිටියෙන් නීති විරෝධී සංක්‍රමණ රජයේ ක්‍රියාමාර්ගවලට හේතු වී ඇත. හයිටියෙන් සංක්‍රමණය වීම ඩොමිනිකන්වරුන් සහ හයිටි ජාතිකයන් අතර ආතතීන් වැඩි කර ඇත.[69][70][71][72][73] ඩොමිනිකන් ජනරජය වෙනිසියුලාව සිට පැමිණි නීතිවිරෝධී සංක්‍රමණිකයන් 114,050 කට නිවහන වේ.[5]

යොමු කිරීම්

[සංස්කරණය]
  1. ^ "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. සම්ප්‍රවේශය July 17, 2022.
  2. ^ "World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX). population.un.org ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. සම්ප්‍රවේශය July 17, 2022.
  3. ^ "World Population Prospects - Population Division - United Nations". population.un.org. 6 May 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  4. ^ "World Population Prospects: The 2012 Revision" (PDF). United Nations Department of Economic and Social Affairs. 2013. p. 254. November 5, 2016 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 24, 2016.
  5. ^ a b c d e f g h "Central America :: Dominican Republic". CIA World Factbook. Central Intelligence Agency. July 30, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය February 19, 2020.
  6. ^ "World Population Prospects: The 2006 Revision, Highlights, Working Paper No. ESA/P/WP.202" (PDF). United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. 2007. 2007-09-26 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය January 13, 2008.
  7. ^ "Población en Tiempo Real" (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Consejo Nacional de Población y Familia. August 8, 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය January 13, 2008.
  8. ^ X Censo Nacional de Población & Vivienda: Informe Básico (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Santo Domingo: Oficina Nacional de Estadística. 30 November 2023. February 1, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 February 2024.
  9. ^ "Dominican Republic". Encyclopedia Britannica. sec. The People. April 15, 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය March 17, 2020.
  10. ^ a b Montinaro, Francesco; et al. (24 March 2015). "Unravelling the hidden ancestry of American admixed populations". Nature Communications. 6. See Supplementary Data. Bibcode:2015NatCo...6.6596M. doi:10.1038/ncomms7596. PMC 4374169. PMID 25803618.
  11. ^ Estrada-Veras, J. I.; Cabrera-Peña, G. A.; Pérez-Estrella De Ferrán, C. (2016). "Medical genetics and genomic medicine in the Dominican Republic: Challenges and opportunities". Molecular Genetics & Genomic Medicine. 4 (3): 243–256. doi:10.1002/mgg3.224. PMC 4867558. PMID 27247952.
  12. ^ "Ancestry DNA Results: Dominicans are Spaniards Mixed with Africans and Tainos". January 11, 2019. November 20, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  13. ^ "Dominicans are 49% Black, 39% White and 4% Indian". October 31, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  14. ^ García Arévalo, Manuel A. (December 13, 1995). "Orígenes del mestizaje y de la mulatización en Santo Domingo". October 31, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  15. ^ "Evidencia del uso de "indio" antes de establecerse la República Dominicana". September 30, 2021. October 31, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  16. ^ "Black, White and in Between - Categories of Colour". September 26, 2011. October 31, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  17. ^ "Archived copy". December 9, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  18. ^ "What Happened when a Nation Erased Birthright Citizenship". The Atlantic. November 12, 2018. November 27, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  19. ^ "Dominican Republic: Changing the rules - RLS Geneva". January 18, 2021. November 14, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  20. ^ "Ancestry DNA Results: Dominicans are Spaniards Mixed with Africans and Tainos". January 11, 2019. November 20, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  21. ^ Ferbel-Azcarate, Pedro (January 2002). "Not Everyone Who Speaks Spanish is from Spain: Taino Survival in the 21st Century Dominican Republic". Journal of Caribbean Amerindian History and Anthropology. November 14, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  22. ^ "Differences in Labels between the United States and the Dominican Republic". May 11, 2022. November 14, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  23. ^ "Archived copy" (PDF). June 4, 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  24. ^ "American Citizens Living Abroad by Country" (PDF). US State Department. February 25, 2011 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2010.
  25. ^ "Archived copy" (PDF). December 23, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  26. ^ "Diáspora dominicana: El equilibrio del aquí y el allá Diáspora dominicana: Equilibro de aquí y allá". September 19, 2016. January 11, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  27. ^ "Llaman a crear vínculos "más efectivos" con la diáspora para el desarrollo de RD". October 27, 2022. November 2, 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  28. ^ "DOMINICAN REPUBLIC: Deport Thy (Darker-Skinned) Neighbour". March 12, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  29. ^ "República Dominicana - Inmigración 2017". April 1, 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  30. ^ "The Exile of the Jews due to the Spanish Inquisition". 2011-08-13 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2013-05-15.
  31. ^ "Jews migration in the 1700s". 2013-10-02 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2013-05-15.
  32. ^ "Jews migration to the Dominican Republic to seek refuge from the Holocaust". 2013-01-13 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2013-05-15.
  33. ^ "A partial, brief summary of Jews in the Dominican Republic". 2013-06-26 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2013-05-15.
  34. ^ "Dominican Republic-Jews". 2013-10-01 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2013-05-15.
  35. ^ Henríquez Ureña, Pedro (1940). El Español en Santo Domingo (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Buenos Aires: Instituto de Filología de la Universidad de Buenos Aires.
  36. ^ Deive, Carlos Esteban (2002). Diccionario de dominicanismos. Santo Domingo: Librería La Trinitaria. pp. 9–16. ISBN 978-9993439073. January 11, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය October 2, 2020.
  37. ^ Guía Didáctica. Inicial (PDF). Vol. I. Ministry of Education, Dominican Republic. 2010. ISBN 978-99934-43-26-1. August 3, 2011 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  38. ^ Apolinar, Bethania (August 2, 2015). "Enseñanza del inglés es "pobre" en escuelas" [Teaching of English is "poor" in schools] (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Santo Domingo: Listin Diario. June 30, 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය August 24, 2016.
  39. ^ Baker, Colin; Prys Jones, Sylvia, eds. (1998). Encyclopedia of Bilingualism and Bilingual Education. Multilingual Matters. p. 389. ISBN 978-1-85359-362-8. January 11, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 20, 2015.
  40. ^ Davis, Martha Ellen (2011). "La Historia de Los Inmigrantes Afro-Americanos Y Sus Iglesias En Samaná Según El Reverendo Nehemiah Willmore". Boletín del Archivo General de la Nación. 36 (129): 237–45. November 23, 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 22, 2015.
  41. ^ Which countries are best at English as a second language? සංරක්ෂණය කළ පිටපත අගෝස්තු 8, 2017 at the Wayback Machine, World Economic Forum. Retrieved on July 10, 2017.
  42. ^ EF English Proficiency Index – Dominican Republic සංරක්ෂණය කළ පිටපත ජූනි 1, 2017 at the Wayback Machine, EF Education First. Retrieved on July 10, 2017.
  43. ^ Nicasio Rodríguez, Irma; Jesús de la Rosa (1998). Historia, Metodología y Organización de los Censos en República Dominicana: 1920–1993 (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Santo Domingo: Oficinal Nacional de Estadística. pp. 44, 131.
  44. ^ Dominican Republic සංරක්ෂණය කළ පිටපත ජූනි 24, 2017 at the Wayback Machine. The Association of Religion Data Archives
  45. ^ Escher, Daniel F. (2009). "Religious Transformations: The Protestant Movement in the Dominican Republic" (PDF). Intersections. 10 (1): 519–570. 2017-09-08 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF).
  46. ^ Land, Gary (October 23, 2014). Historical Dictionary of the Seventh-Day Adventists. Rowman & Littlefield. ISBN 9781442241886. January 11, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 11, 2024 – via Google Books.
  47. ^ "Dominican Union Conference - Adventist Organizational Directory". www.adventistdirectory.org. September 8, 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 11, 2024.
  48. ^ a b c "Religious Freedom Page". religiousfreedom.lib.virginia.edu. June 17, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය February 27, 2009.
  49. ^ "Dominican Republic: Facts and Statistics" සංරක්ෂණය කළ පිටපත අප්‍රේල් 15, 2020 at the Wayback Machine, Church News, 2020. Retrieved on March 25, 2020.
  50. ^ "Dominicans – Encyclopedia of World Cultures". encyclopedia.com. April 19, 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2019.
  51. ^ Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld | 2011 Report on International Religious Freedom – Dominican Republic". Refworld. April 17, 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය August 4, 2020.
  52. ^ Richard Haggerty (1989). "Dominican Republic: A Country Study: Religion". U.S. Library of Congress. September 23, 2006 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය May 21, 2006.
  53. ^ a b González Hernández, Julio Amable (August 11, 2012). "Registro de Inmigrantes de El Líbano". Cápsulas Genealógicas en Areíto (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Santo Domingo: Instituto Dominicano de Genealogía. August 16, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය May 28, 2013. Recientemente conocimos un trabajo que se está llevando a cabo en el Club Libanés Sirio Palestino y que consiste en la elaboración de un minucioso registro de todos los inmigrantes que llegaron a la República Dominicana procedentes de El Líbano a fines del siglo XIX y principios del XX. (...) En menor grado, también se está recabando información de los inmigrantes procedentes de Siria y Palestina. Hasta el presente, ya se tienen registros de unos 600 libaneses, 200 palestinos y 200 sirios. (...) Se calcula que en República Dominicana existen unos 80,000 descendientes de esos inmigrantes que una vez dejaron sus tierras para buscar una vida mejor.
  54. ^ Irrizarri, Evelyn (September 26, 2013). "José Rafael Abinader: "Me arrepiento del tiempo que le dediqué a la política"" (ස්පාඤ්ඤ බසින්). El Caribe. August 14, 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 14, 2014.
  55. ^ a b c Levinson, David (1998). Ethnic groups worldwide: a ready reference handbook. Greenwood Publishing Group. pp. 345–6. ISBN 978-1-57356-019-1. January 11, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය June 27, 2015.
  56. ^ a b c d e Migration Policy Institute
  57. ^ "Brits Abroad". BBC News. December 6, 2006. June 12, 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2010.
  58. ^ Guerrero, Leovigildo Javier; HernáNdez Cabreja, Jorge (December 13, 2023). Inmigración de puertorriqueños en República Dominicana, período 1890 - 1920 (Thesis). September 28, 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  59. ^ "CCNY Jewish Studies Class to Visit Dominican Village that Provided Refuge to European Jews During World War II" (Press release). City College of New York. November 13, 2006. May 10, 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2010.
  60. ^ "Growing Puerto Rican population in the Dominican Republic1". Universidad Central del Este. March 17, 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය July 19, 2010.
  61. ^ "Más de medio millón de inmigrantes residen en el país" [More than half a million immigrants living in the country] (ස්පාඤ්ඤ බසින්). diariolibre.com. May 1, 2013. November 5, 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය October 19, 2016.
  62. ^ "Archived copy". February 10, 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  63. ^ Oficina Nacional de Estadística (June 2012). "IX Censo Nacional de Población y Vivienda 2010: Volumen 1 (Informe General)" (PDF) (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Santo Domingo. pp. 99–103. 2 December 2012 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 21 October 2014.
  64. ^ "El panorama de la migración en República Dominicana" (PDF). Interacciones entre Políticas Públicas, Migración y Desarrollo en República Dominicana. Caminos de Desarrollo. 2017. pp. 39–59. doi:10.1787/9789264276918-6-es. ISBN 9789264276901. January 11, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 30, 2023.
  65. ^ Martínez, Darlenny (2 May 2013). "Estudio: en RD viven 534,632 extranjeros". El Caribe (ස්පාඤ්ඤ බසින්). 12 December 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 29 May 2014. Según la Primera Encuesta Nacional de Inmigrantes de la República Dominicana (ENI-2012), (...) Después de Haití, explica la investigación, las 10 naciones de donde proceden más inmigrantes son Estados Unidos, con 13,524; España, con 6,720, y Puerto Rico, con 4,416. Además Italia, con 4,040; China, con 3,643; Francia, con 3,599; Venezuela, con 3,434; Cuba con 3,145 inmigrantes; Colombia con 2,738 y Alemania con 1,792.
  66. ^ "Primera Encuesta Nacional de Inmigrantes (ENI-2012)" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2015-06-21 at the Wayback Machine (in Spanish). Santo Domingo: Instituto Nacional de Estadística (former 'Oficina Nacional de Estadística') & United Nations Population Fund. p. 63. 2012.
  67. ^ Juan Bolívar Díaz (4 May 2013). "RD país de emigrantes más que de inmigrantes" (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Hoy. 21 August 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 August 2014.
  68. ^ Segunda Encuesta Nacional de Inmigrantes en la República Dominicana [ENI-2017] - Versión resumida del Informe General [Second National Survey of Immigrants in the Dominican Republic [ENI-2017] - Summary version of the General Report] (PDF) (Report) (ස්පාඤ්ඤ බසින්). Santo Domingo: Oficina Nacional de Estadística. June 2017. p. 48. ISBN 978-9945-015-17-1. 2020-06-04 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 2020-06-04.
  69. ^ "Illegal Haitian Workers in Demand". cronkite.asu.edu. November 5, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2021.
  70. ^ United Nations High Commissioner for Refugees. "Refworld | "Illegal People": Haitians And Dominico-Haitians In The Dominican Republic". Refworld. January 20, 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2021.
  71. ^ "Immigration repatriates 200,000 illegal Haitians in 2 months". dominicantoday.com. March 8, 2021. November 8, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2021.
  72. ^ "New Dominican law seeks to prevent illegal Haitians from renting a place to live". News From Haiti. November 8, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2021.
  73. ^ "Dominican Republic denies birthright citizenship to children of illegal immigrants". The World from PRX. August 2, 2016. November 4, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2021.
  74. ^ "CIA – The World Factbook – Haiti". February 9, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 10, 2010.
  75. ^ Diógenes Pina (March 21, 2007). "Dominican Republic: Deport Thy (Darker-Skinned) Neighbour". Inter Press Service (IPS). January 9, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය January 14, 2008.
  76. ^ "Illegal people". Human Rights Watch. April 21, 2002 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය May 29, 2007.
  77. ^ James Ferguson (July 2003). "Migration in the Caribbean: Haiti, the Dominican Republic and Beyond" (PDF). Minority Rights Group International. January 16, 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 14, 2008.
  78. ^ Richard Morse: Haitian Cane Workers in the Dominican Republic සංරක්ෂණය කළ පිටපත නොවැම්බර් 13, 2012 at the Wayback Machine. Huffingtonpost.com. Retrieved on September 22, 2011.
  79. ^ "Dirt Poor — Haiti has lost its soil and the means to feed itself". nationalgeographic.com. October 11, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2019.
  80. ^ "The charcoal war". latinamericanscience.org. March 11, 2014. May 18, 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2019.
  81. ^ "Dominican Republic: A Life in Transit". Amnesty International. March 21, 2007. April 22, 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය June 3, 2007.
  82. ^ Diógenes Pina (October 31, 2007). "Dominican Republic: Gov't Turns Deaf Ear to UN Experts on Racism". Inter Press Service (IPS). January 9, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය January 14, 2008.
  83. ^ "Migration and Remittances Data". World Bank Group. November 6, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය July 20, 2020. Bilateral Remittances Matrices.
  84. ^ "Gobierno dominicano invierte más de RD$3,000 millones en servicios médicos a extranjeros". Periódico elDinero. September 18, 2017. August 19, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය July 20, 2020. En 2016 el Gobierno destinó, a través del SNS, RD$3,037.7 millones para brindar servicios médicos a extranjeros a través de centros de salud del Estado, según las memorias de rendición de cuentas del Ministerio de Salud Pública.
  85. ^ "$5 mil millones Gasta RD al año en partos de haitianas". Periódico El Nacional. May 18, 2017. November 24, 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය July 20, 2020. Más de cinco mil millones de pesos invierte el Gobierno anualmente en atenciones a embarazadas haitianas.
  86. ^ "Constitution of Haiti, 1987". October 18, 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය October 16, 2010. ARTICLE 11: Any person born of a Haitian father or Haitian mother who are themselves native-born Haitians and have never renounced their nationality possesses Haitian nationality at the time of birth.
  87. ^ Maureen Lynch (November 1, 2007). "Dominican Republic, Haiti, and the United States: Protect Rights, Reduce Statelessness". Refugees International. July 8, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  88. ^ Andrew Grossman (October 11, 2004). "Birthright citizenship as nationality of convenience". Proceedings of the Third Conference on Nationality. Council of Europe. January 23, 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය June 3, 2007.
  89. ^ "Dominican Republic, Haiti, and the United States: Protect rights, reduce statelessness". Reuters. January 19, 2007. July 8, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය May 29, 2007.
  90. ^ Michelle Garcia (2006). "No Papers, No Rights". Amnesty International. August 7, 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය May 29, 2007.
  91. ^ Morrison, Thomas K.; Sinkin, Richard (Winter 1982). "International Migration in the Dominican Republic". International Migration Review. 16 (4, Special Issue: International Migration and Development): 819–836. doi:10.2307/2546161. JSTOR 2546161.
  92. ^ a b "Migration Trends in Six Latin American Countries". Annenberg Foundation. February 28, 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය October 19, 2016.
  93. ^ US Census Bureau 2012 American Community Survey B03001 1-Year Estimates HISPANIC OR LATINO ORIGIN BY SPECIFIC ORIGIN සංරක්ෂණය කළ පිටපත ජූලි 9, 2021 at the Wayback Machine retrieved September 20, 2013
  94. ^ "Población (españoles/extranjeros) por País de Nacimiento, sexo y año". Instituto Nacional de Estadística. 2018. April 21, 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය January 26, 2019.
  95. ^ "Población extranjera por Nacionalidad, comunidades, Sexo y Año". Instituto Nacional de Estadística. 2018. February 21, 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 26, 2019.
  96. ^ "LEY 66–97 Ley General de Educación" (PDF). 2009-08-06 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය August 4, 2020.
  97. ^ "Ley 139-01 de Educación Superior, Ciencia y Tecnología" (PDF). May 1, 2015 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  98. ^ World Intellectual Property Organization (2024). "Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship" (PDF). www.wipo.int (ඉංග්‍රීසි බසින්). World Intellectual Property Organization. p. 18. doi:10.34667/tind.50062. ISBN 978-92-805-3681-2. සම්ප්‍රවේශය 2024-10-06.
  99. ^ "Global Innovation Index 2019". www.wipo.int (ඉංග්‍රීසි බසින්). September 2, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය September 2, 2021.
  100. ^ "Global Hunger Index Scores by 2024 GHI Rank". Global Hunger Index (GHI) - peer-reviewed annual publication designed to comprehensively measure and track hunger at the global, regional, and country levels (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2024-12-14.
  101. ^ a b "UNODC: Global Study on Homicide". United Nations Office on Drugs and Crime. 2013. June 2, 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය August 24, 2016.
  102. ^ Ribando, Claire (March 5, 2005). "Dominican Republic: Political and Economic Conditions and Relations with the United States" (PDF). CRS Report for Congress. 2005-05-28 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය May 29, 2007.
  103. ^ "Teenagers jailed for taxi drivers' murder". BBC News. September 24, 2010. November 22, 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 11, 2024.
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=ඩොමිනිකානු_ජනරජයේ_ජන_විකාශනය&oldid=732964" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි