ටිරානා, ඇල්බේනියාව
| Tirana Tirona | |
|---|---|
| Capital city and municipality | |
 ධජය  Coat of arms | |
  Tirana  Tirana | |
| ඛණ්ඩාංක: 41°19′38″N 19°49′07″E / 41.32722°N 19.81861°E | |
| Country | Albania |
| Region | Central Albania |
| County | Tirana |
| Municipality | Tirana |
| Settled | 1614 |
| ආණ්ඩුව / පරිපාලනය | |
| • අධිකරණ වර්ගය | Mayor–council |
| • Mayor | Erion Veliaj[1] (arrested) Anuela Ristani (in charge) (PS) |
| • Council | Tirana Municipal Council |
| • Chairwoman | Romina Kuko |
| සරිය[2][3] | |
| • Municipality | 1,110 කිමී2 (430 සතරැස් සැත) |
| • Unit | 41.8 කිමී2 (16.1 සතරැස් සැත) |
| උන්නතාංශය | 110 මී (360 අඩි) |
| ජනගහණය | |
| • නාගරික | 526,017[4] |
| • පුරවර | 800,986[5] |
| • Municipality | 598,176[a] |
| • Municipality ජන ඝණත්වය | 538/කිමී2 (1,390/වර්ග සැත) |
| • Unit | 389,323[9] |
| • Unitජන ඝණත්වය | 9,313/කිමී2 (24,120/වර්ග සැත) |
| ජනනාමය(න්) | Albanian: Tiranas (m), Tiranase (f) Tirana dialect: Tirons (m), Tironse (f) |
| GDP | |
| • Municipality | €6.6 billion (2021)[10] |
| • Per capita | €9,000 (2021)[11] |
| වේලා කලාප | CET (UTC+1) |
| • ගිම්හානය (DST) | CEST (UTC+2) |
| Postal code(s) | 1000-1054 |
| Area code(s) | +355 (0) 4 |
| Airport | Nënë Tereza Airport |
| Motorways |  |
| Highways |   |
| Vehicle registration | TR |
| වෙබ් අඩවිය | tirana.al/ |
.jpg)
ටිරානා[b] (Gheg Albanian: Tirona[c]) යනු ඇල්බේනියාවේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරයයි . එය රටේ මධ්යයේ පිහිටා ඇති අතර, කඳු සහ කඳු වලින් වටවී ඇති අතර, නැගෙනහිරින් ඩජ්ටි නැඟී සිටින අතර වයඹ දෙසින් සුළු නිම්නයක් ඇඩ්රියාටික් මුහුදට ඉහළින් පිහිටා ඇත. එය යුරෝපයේ තෙතමනය සහිත සහ හිරු එළිය ඇති නගර අතර වන අතර වසරකට පැය 2,544 ක් හිරු එළිය ලැබේ. [12]
ටිරානා 1614 දී ඔටෝමාන් ඇල්බේනියානු ජෙනරාල් සිලෙජ්මන් පාෂා බාර්ග්ජිනි විසින් ආරම්භ කරන ලද අතර එය පැරණි පල්ලිය සහ ටර්බේ කේන්ද්ර කර ගෙන පිහිටා තිබුණි. වර්තමාන ටිරානා භූමිය යකඩ යුගයේ සිට අඛණ්ඩව ජනාවාස වී ඇති අතර සම්භාව්ය පුරාණ කාලයේ එපිඩම්නස් හි අභ්යන්තර ප්රදේශයේ කේන්ද්රගතව තිබූ ටෝලන්ටි ඉලිරියානු රාජධානියේ හරය විය හැකිය. ඉලිරියානු යුද්ධවලින් පසුව, එය රෝම අධිරාජ්යය විසින් ඈඳා ගන්නා ලදී. සිව්වන සියවසේ බටහිර රෝම අධිරාජ්යයේ බිඳවැටීමත් සමඟ, ඇල්බේනියාවේ වැඩි කොටසක් නැගෙනහිර රෝම අධිරාජ්යයේ පාලනය යටතට පත් විය. 1912 දී ඇල්බේනියානු නිදහස් ප්රකාශනයෙන් පසු ලුෂ්න්ජේ සම්මේලනය එය ඇල්බේනියාවේ අගනුවර ලෙස ප්රකාශයට පත් කරන තෙක් 20 වන සියවස දක්වා නගරය තරමක් නොවැදගත් විය.
ගැමා-ලෝක-නගරයක් ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති [13] ටිරානා, රටේ මධ්යයේ එහි සැලකිය යුතු පිහිටීම නිසා ඇල්බේනියාවේ වැදගත්ම ආර්ථික, මූල්ය, දේශපාලනික සහ වෙළඳ මධ්යස්ථානය වේ. ඇල්බේනියා රජයේ බල ආසනය ලෙස, එය ඇල්බේනියාවේ ජනාධිපතිවරයාගේ සහ අගමැතිගේ සහ ඇල්බේනියා පාර්ලිමේන්තුවේ නිල නිවාස සඳහා සත්කාරකත්වය සපයයි. මෙම නගරය 2022 සඳහා යුරෝපීය තරුණ අගනුවර ලෙස ප්රකාශයට පත් කරන ලදී.
සටහන්
[සංස්කරණය]- ^ The municipality of Tirana consists of the administrative units of Baldushk, Bërzhitë, Dajt, Farkë, Kashar, Krrabë, Ndroq, Petrelë, Pezë, Shëngjergj, Vaqarr, Zall-Bastar, Zall-Herr and Tirana.[2][6][7] The population of the municipality results from the sum of the listed administrative units in the former as of the 2023 Albanian census.[2][8]
- ^ Albanian indefinite form: Tiranë (pronounced [tiˈɾanə])
- ^ Gheg Albanian indefinite form: Tironë
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ "Mayor of Tirana". Bashkia Tiranë. 23 September 2020 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 23 September 2020.
- ^ a b c "Pasaporta e Bashkisë Tirana" (ඇල්බේනියානු බසින්). Porta Vendore. 6 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්රවේශය 6 October 2021.
- ^ "Bashkia Tirana". Albanian Association of Municipalities (AAM). 12 October 2020 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 12 October 2020.
- ^ "The urban population of Tirana – 2011 Census Data (Knoema)". Knoema. සම්ප්රවේශය 24 April 2025.
- ^ "The metro population of Tirana". Interreg Balkan Mediterranean (The European Regional Development Fund). සම්ප්රවේශය 24 April 2025.
- ^ "A new Urban–Rural Classification of Albanian Population" (PDF). Instituti i Statistikës (INSTAT). May 2014. p. 15. 14 November 2019 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 6 October 2021.
- ^ උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: අනීතික
<ref>ටැගය;Law 2014නමැති ආශ්රේයන් සඳහා කිසිදු පෙළක් සපයා නොතිබුණි - ^ 2023 Albanian census 2024, පිටු අංකය: 67.
- ^ "Census of Population and Housing". Institute of Statistics Albania.
- ^ "44% of the economy in 2021 concentrated in Tirana, other districts fading". euronews.al. 22 May 2023. සම්ප්රවේශය 5 April 2024.
- ^ "Economic inequality deepens year after year/ Tirana has the highest per capita income of 134% of the average". politiko.al. සම්ප්රවේශය 5 April 2024.
- ^ "Sunniest Cities in Europe". currentresults.com. p. 1. 19 January 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්රවේශය 21 January 2024.
- ^ "The World According to GaWC 2020". Globalization and World Cities Research Network (GaWC). 6 October 2020 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 6 October 2020.