කෝල්බෘක් – කැමරන් කොමිසම
කෝල්බෲක්-කැමරන් කොමිසම 1833 දී බ්රිතාන්ය ලංකාව සදහා යටත් විජිත කාර්යාලය විසින් පත් කරන ලද, දිවයිනේ පරිපාලනය තක්සේරු කිරීමට සහ පරිපාලන, මූල්ය, ආර්ථික සහ අධිකරණ ප්රතිසංස්කරණ සඳහා නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීමට පත් කල කොමිසමකි. සර් චාල්ස් ජෙෆ්රිස්ගේ Ceylon - The Path to Independence නම් පොතට අනුව, "1829 දී කොමිසම ලංකාවට පැමිණෙන විට, බොහෝ සාමාජිකයින් ඉවත් වී සිටි අතර, මේජර් (පසුව සර් විලියම්) කෝල්බෲක් පමණක් ඉතිරි විය."
1815 දී බ්රිතාන්යයන් විසින් මහනුවර රාජධානිය යටත් කර ගැනීමෙන් පසු, මුළු රටම බ්රිතාන්ය අධිරාජ්යයේ යටත් විජිතයක් බවට පත් විය. 1828 වසර වන විට, උඩරට සහ පහතරට ලෙස කොටස් දෙකකට බෙදා රට පරිපාලනය කිරීම සහ බ්රිතාන්යයේ රජයේ නිලධාරීන්ට වැටුප් ගෙවීම සඳහා සහ ඔවුන්ට අවශ්ය පහසුකම් සැපයීම සඳහා විශාල වියදමක් දැරීමට සිදුවීම වැනි හේතු කිහිපයක් නිසා රටේ රජයේ වියදම් රජයේ ආදායම ඉක්මවා ගියේය. වියදම් පියවා ගැනීමට බ්රිතාන්ය රජයන් අරමුදල් ලබාගැනීමට සිදු විය. එබැවින් යටත් විජිත ලේකම්වරයා ලංකාවට පැමිණ තත්වය පරීක්ෂා කර අවශ්ය නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා විශේෂ කොමිසමක් පත් කළේය.
කොමිසම විලියම් මැක්බීන් ජෝර්ජ් කෝල්බෲක් සහ චාල්ස් හේ කැමරන් ගෙන් සමන්විත විය. අධිකරණ පද්ධතිය විමර්ශනය කිරීම කැමරන් භාරව සිටියේය. 1833 දී කොමිසම විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද නීතිමය සහ ආර්ථික යෝජනා නව්ය සහ රැඩිකල් විය. යෝජනා බොහොමයක් සම්මත කරන ලදී. ඒවා ලංකාව සඳහා ව්යවස්ථාමය ආණ්ඩුක්රමයක පළමු පියවර විය. සාම්ප්රදායික ආර්ථික ක්රමය නවීකරණය කිරීමේ පළමු පියවර සහ යුක්තිය, අධ්යාපනය සහ සිවිල් පරිපාලනය පිළිබඳ විධිමත් පද්ධතියක ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.
නිර්දේශ
[සංස්කරණය]- විධායක සභාවක් සහ ව්යවස්ථාදායක සභාවක් පිහිටුවීම.[1]
- උඩරට සහ පහතරට ඒකාබද්ධ කිරීම සහ ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් කවුන්සිලයේ දී තනි රාජ්ය ඒකකයක් ලෙස ඒවායේ පරිපාලනය සිදු කිරීම.[2]
- සිවිල් සේවයට ලාංකිකයින් ඇතුළත් කර ගැනීම.
- රාජකාරි ක්රමය අහෝසි කිරීම.
- අධ්යාපනය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා කොමිසමක් පත් කළ යුතුය
- ඉංග්රීසි අධ්යාපනය සහ ගුරු පුහුණුව සඳහා බ්රිතාන්ය ආකෘතිය මත විදුහල්පතිවරයෙකු රාජ්ය පාසල් ස්ථාපිත කළ යුතුය.[3]
ප්රතිඵල
[සංස්කරණය]- ලංකාවේ විධායක සභාව සහ ලංකාවේ ව්යවස්ථාදායක සභාව පිහිටුවන ලද අතර, පසුව එය රටේ නියෝජිත ව්යවස්ථාදායකයේ පදනම බවට පත්විය.
- දිවයිනේ ප්රථම වරට නූතන මධ්යම රජයේ ස්වරූපය ස්ථාපිත කරන ලද අතර, ඉන් පසුව 'රාජකාරිය' ඇතුළු දේශීය වැඩවසම් ක්රමය ක්රමයෙන් පරිහානියට පත් වූ අතර එය ඉක්මනින්ම අහෝසි කරන ලදී.
- ආර්ථික ක්රමය නවීකරණය කිරීම.
- අධ්යාපනය පල්ලියෙන් රජය විසින් අත්පත් කර ගන්නා ලදී.
- දිවයිනේ ප්රධාන රාජ්ය පාසල ලෙස කොළඹ ඇකඩමිය පිහිටුවීම.
ලාංකිකයන් විසින් දියත් කරන ලද විරෝධතා
[සංස්කරණය]1833 කෝල්බෲක් ප්රතිසංස්කරණ ක්රියාත්මක කිරීමෙන් පසු, රටේ ජීවත් වූ යුරෝපීයයන් කෝල්බෲක් ව්යවස්ථාවට යම් යම් ප්රතිසංස්කරණ සිදු කළ යුතු බවට ඉල්ලා විරෝධතා දියත් කළහ. මෙම යුරෝපීයයන් බෝග වගා කිරීම සඳහා ලංකාවට පැමිණ උඩරට ප්රදේශවල වතු වගාවේ නියැලී සිටි ධනවතුන් විය. ඒ වන විට ඔවුන්ගේ වතු පිහිටා ඇති මාර්ග පද්ධතිය, තැපැල් සහ අනෙකුත් සේවා සහ පහසුකම් සංවර්ධනය කිරීම සඳහා ව්යවස්ථාදායකය විසින් වෙන් කරන ලද අවශ්ය අරමුදල් ලබා ගැනීමේ අවශ්යතාවය මතු වී තිබුණි. කවුන්සිලයට නිල නොවන සාමාජිකයින් තිදෙනෙකු මෙම යුරෝපීයයන් නියෝජනය කළහ. කෙසේ වෙතත්, කවුන්සිලයේ නිල සාමාජිකයින් සංඛ්යාව නිල නොවන සාමාජිකයින්ට වඩා වැඩි වූ අතර කවුන්සිලයට ප්රමාණවත් බලතල ලබා දී නොතිබූ බැවින් ඔවුන් විරෝධතා දියත් කළහ. මෙම විරෝධතා ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා ඔවුන් 1856 දී "ලංකාවේ වැවිලිකරුවන්ගේ සංගමය" පිහිටුවා ගත්හ. මෙම සංගමයේ ප්රමුඛ නායකයින් දෙදෙනෙකු වූයේ විලියම් ඩිග්බි සහ ජෝර්ජ් වෝල් ය.
20 වන සියවස ආරම්භයේදී මධ්යම පන්තිය ද ව්යවස්ථා ප්රතිසංස්කරණ ඉල්ලා විරෝධතා දියත් කළහ. මුල් අවධියේදී විරෝධතා මෙහෙයවූ උගත් මධ්යම පන්තියෙන්, පොන්නම්බලම් රාමනාදන්, පොන්නම්බලම් අරුණාචලම්, සර් ජේම්ස් පීරිස් සහ එච්. ජී. සී. පෙරේරා ප්රමුඛ වූහ. ලංකාවේ පහතරට නිෂ්පාදන සංගමය, හලාවත සංගමය සහ යාපනය සංගමය මධ්යම පන්තිය විසින් පිහිටුවන ලද ප්රමුඛ සංගම් කිහිපයකි. 1909 දී ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා ප්රතිසංස්කරණවල අවශ්යතාවය පැහැදිලි කරමින් යටත් විජිත ලේකම්වරයාට විධිමත් සංදේශයක් මුලින්ම ඉදිරිපත් කළේ සර් ජේම්ස් පීරිස් ය. ඉන්පසු විවිධ කණ්ඩායම් විසින් තවත් පෙත්සම් කිහිපයක් ඉදිරිපත් කරන ලදී. යෝජිත ප්රතිසංස්කරණවලින් සමහරක් නම්,
- කවුන්සිලයේ නිල නොවන සාමාජිකයින් සංඛ්යාව වැඩි කිරීම
- ව්යවස්ථාදායකයට නියෝජිතයින් තෝරා පත් කර ගැනීම සහ
- රටේ විවිධ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් අතර විවිධ මතභේදවලට තුඩු දුන් බැවින්** වාර්ගික නියෝජනය ක්රමය අහෝසි කිරීමයි.
මූලාශ්ර
[සංස්කරණය]- ^ Evolution of the Parliamentary System සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 ජූනි 2010 at the Wayback Machine
- ^ Looking into the administration
- ^ Ministry of Education සංරක්ෂණය කළ පිටපත 11 අප්රේල් 2011 at the Wayback Machine